Bugün sizlerle bol bol bulgur konuşacağız!
Bulgur mutfaklarımızda ve sofralarımızda sık sık kendine yer bulur, bebeklikten yetişkinliğe kadar bizlere eşlik eder. Bu yolda gerekirse çiğ köfte olur; gerekirse meyhane pilavı… Peki tam olarak bulgur nedir biliyor musunuz?
Gelin, bu kadar aşina olduğumuz bu besini objektife alalım; bulgurun faydaları nelerdir, bulgur kaç kaloridir ve bulgur neye iyi gelir öğrenelim.
Faydalarını ve besin değerlerini gördükten sonra, bulgura verdiğiniz önem daha da artacak, eminiz. Ancak öncelikle en temelden başlayalım, nedir bu bulgur?
Bulgur Nedir? Bulgur Nasıl Yapılır?
Bulgur, buğdayın çeşitli işlemlerden geçirilmesiyle elde edilen bir besindir.
Pilav türleri ve köfte türleriyle Türk mutfağında önemli bir yeri olan bulgur; faydaları ve uyumuyla da sağlıklı beslenme için oldukça önemlidir.
Her bulgur türü için geçerli olmasa da genellikle bulgur yapımı işlemleri şu şekildedir;
-Buğdaylar hasat edilir.
-Özel bir kaynatma işlemi gerçekleştirilir.
-Kaynatma işleminden geçen buğdaylar kurutulur.
-Kurutulan buğdaylar kırılır (öğütülür) ve istenen boyutlara getirilir.
Bulgur Nerede Yetişir?
Bulgur Akdeniz ülkelerinde, Orta Doğu’da ve Amerika’da sıklıkla yetiştirilir. Bir Akdeniz ülkesi olan ülkemizde; Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu ve İç Anadolu Bölgelerimizde bulgur üretimi yapılır.
Bulgur üretiminde öne çıkan ilimiz ise Gaziantep’tir. Hem Gaziantep’te hem de çevre illerinde yetiştirilen buğdaylar genellikle bulgura dönüşmek için Gaziantep’in yolunu tutarlar. :)
Bulgur Çeşitleri Nelerdir?
Bulgurun ana vatanı Orta Doğu olarak geçse de Anadolu’nun bulgura yaptığı ev sahipliği azımsanamaz. Uzun yıllardan bu yana devam eden bulgur yetiştiriciliği, önce topraklarımızda ardından ise mutfaklarımızda bol bol bulgur çeşidi görmemizi sağlıyor. Bulgur çeşitlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
-Firik Bulguru: Daha yeşil halindeyken toplanan buğdayların toprak altında yakılması ve bu şekilde kurutulmasıyla elde ediliyor Firik bulguru. Özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesinde üretimi ve kullanımı yaygındır.
-İnce (Köftelik) Bulgur: Buğdayların kaynatılması, kurutulması ve ardından incecik kırılmasıyla elde edilir. Esmer ve klasik bulgur bu hale getirilebilir ve damak tadına göre tercih edilebilir.
-Pilavlık Bulgur: En çok üretilen ve en çok kullanılan bulgur türü pilavlık bulgurdur diyebiliriz. Kendi içinde üçe ayrılan pilavlık bulgur çeşitleri ise iri pilavlık bulgur, ince pilavlık bulgur ve klasik pilavlık bulgur olarak sıralanabilir.
-Şişe Bulgur: Buğdayın haşlanmadan, daha henüz çiğ haldeyken kırılmasıyla elde edilen bulgur türüdür. Pilavlık bulgurun boyutlarındadır.
-Sefer Kitel Bulguru: İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerimizde sıklıkla üretilen ve tüketilen bu bulgur türü, buğdayın kaynatılmadan önce kabuklarının soyulması ve ardından da öğütülmesiyle elde edilir. İnce yapılıdır.
Bulgurun Faydaları Nelerdir?
Sağlıklı ve dengeli beslenme için bulgur şart diyebiliriz! Bunu rahatlıkla söyleyebilmemizin sebebi ise basit; uyumlu ve leziz bir tahıl olmasının yanında, bulgur oldukça da faydalı.
Bulgurun faydaları;
-Folik asit bakımından zengin olduğu için hamile kadınların ve gelişme çağındaki çocukların sağlıklarını destekler.
-Kolesterol içermez.
-Yağ oranı düşüktür ve içerdiği yağlar doymamış yağ grubuna mensuptur.
-Lif bakımından zengindir ve bu sayede kilo vermeyi kolaylaştırır.
-Bağırsak ve sindirim sistemlerini destekler.
Bulgurun Kalorisi ve Besin Değeri Nedir?
Diyet menülerinde tok tutmasından dolayı sıklıkla önerilen bulgurun 100 gramlık miktarı, yaklaşık olarak 342 kalori içermektedir.
1 su bardağı bulgur 490 kalori ve 1 çay bardağı bulgur 165 kalori civarındayken 1 yemek kaşığı dolusu bulgur ise 40 kaloridir. Hassas mutfak tartınız yoksa yemek kaşığı, çay bardağı veya su bardağı miktarlarıyla ortalama bir kalori hesabı yapabilirsiniz. Bu noktada su bardağınızın klasik 200 ml’lik su bardaklarından olmasına; çay bardağınızın klasik Ajda çay bardağı olmasına dikkat etmelisiniz.
Ayrıca esmer bulgur ve normal bulgur arasında büyük bir kalori değeri farkı yoktur. İki çeşit bulgurda da aynı hesaplamalar geçerli diyebiliriz.
Kalori hesabından sonra besin değerlerine de değinelim!
200 ml’lik bir su bardağı ile ölçülen bulgur yaklaşık olarak 150 gram gelmektedir. Bu 150 gramlık bulgur;
103 gram karbonhidrat
14 gram protein
2 gram yağ
15 gram lif
393 mg potasyum içeriyor.
Hayvansal olmayan protein (bitkisel protein) kaynakları arasında öne çıkan bulgur, aynı zamanda bol lif içermesi ve çok az yağ içermesiyle besin piramidinde önemli bir yere sahip. İster diyet menülerine isterseniz de günlük menülerinize ekleyebilir; beslenme düzeninizi bulgurla destekleyebilirsiniz.
Bulgurdan Neler Yapılır?
Bulgurdan yapılabilecek yemeklerin, mezelerin ve çorbaların bir sınırı yok. Biz yine de size birkaç yemeği ve çorbayı sıralayalım, aklınızda bulunsun!
-Katıklı Dolma
-Arap Köftesi
-Tabule Salatası
-Şehriyeli Bulgur Pilavı Tarifi
-Fellah Köftesi
-İçli Köfte
-Meyhane Pilavı
-Mercimek Köftesi
-Çiğ Köfte
-Bulgurlu Sebze Yemekleri (ıspanak vs)
Bulgur Kaç Dakika Haşlanır?
Bulgur ile birbirinden değişik yemekler, mezeler, salatalar ve çorbalar yapmak mümkün. Eğer aradığınız şey uzun uzadıya bir tarif değil de bulgurun direkt haşlanmasıysa, ufak bir değinelim.
Musluk altında bulguru soğuk suda kısaca yıkayın ve suyunu akıtın. Bir tencereye kaynar su ve tuz ekleyin, altını yakın.
Kaynayan suya bulgurları ekleyin ve 5 ila 10 dakika haşlayın. Bulgurun cinsine göre haşlanma süresi değişecektir. Kontrollü pişirebilirsiniz.
Haşlanan bulguru salata ve çorbalarda kullanabilirsiniz.
Bulgur Gaz Yapar Mı?
Bulgur, bazı bünyelerde şişkinliğe ve gaz oluşumuna sebep olabilir.
Özellikle bebeklere yedirmeden önce uzman hekime danışmak çok önemli. Aksi takdirde bebeğiniz gaz sancısı çekebilir.
Bulgur Zayıflatır Mı?
Bulgur, yukarıda da bahsettiğimiz gibi çok az yağ ve bol miktarda lif içeriyor. Tek başına zayıflatma etkisinden söz edemeyeceğimiz bulgur, nitekim diyetleri desteklemek için mükemmel bir besin.
Az kaloriyle uzun süre tok tutacak olan bulguru, diyet menülerinizde hem çorbalarda hem de yancılarda kullanabilirsiniz.
Bulgur Şekeri Yükseltir Mi?
Karbonhidrat bakımından zengin de olsa bulgur, kan şekerini yükseltmeyen besinler arasında yer alır ve kan şekerini dengeler. Bulgur tüketiminden önce hekiminize danışmanızı ve özellikle miktar konusunda uzman görüşlerinden şaşmamalısınız.
Facebook
Twitter
WhatsApp
